Tusun Pendiau Iban


Jaku Aku

Enggau ati ka baruh aku ngenataika pengaga ati diri laban ulih bekunsi enggau kita Tusun Pendiau Iban ka dikarang oleh niang Mr. Benedict Sandin tu.  Aku sigi enda malu ngaku ketebal agi artikel ka bisi ayan  dalam weblog tu endang bekau buah jari, buah runding niang Benedict Sandin.  Kenyau ari mit dataika besai nyau ka semua jerita sereta artikel ka ditulis niang endang udah dibaca aku.  Ba penemu aku asil pansik enggau artikel ka ditulis niang sigi nadai salah ditemu lalu dipekunsika kitai laban semua asil kerja iya endang dipejalaika ngena bajet ari perintah, laban iya endang gawa ka Mijum Sarawak.  Ngagai bala peturun iya, aku minta ampun nyangka aku tak luba-luba, tak chua-chua dipeda kita.  Kami mayuh tu dini nya alah ngelaban kita ba penemu lama enggau jerita tuai, laban kelimpah ari niang Sandin, apai enggau kaban aya kita mega mayuh orang ka landik ba penemu ka bekaul enggau penatai, sejarah, tusut, adat istiadat enggau daya idup Iban.  Nyadi Tusun Pendiau Iban tu endang karya asal niang Benedict Sandin, isi iya nadai diubah, semina ditulis baru ngena Atur Sepil Jaku Iban Baru nitihka atur sepil ka dikena di sekula.

Terima kasih.

Pengarang Asal

Mr. Benedict Sandin, A.B.S., ada di Kerangan Pinggai, Paku, Saribas, dalam taun 1918. Ari taun 1928 ngagai taun 1935 iya besekula di Sekula St. Augustine di Betong, lalu ari  taun 1935 ngagai taun 1939 iya nyambung pelajar ba Sekula St. Thomas di Kuching, Iya masuk kereja perintah nyadi kerani dalam taun 1941.Dalam taun 1948 enggau 1949 iya bekereja di Kuching, Simanggang, Engkilili, Betong enggau Pusa. Dalam taun 1950 iya betukar gawa ke Opis Pelajar, keterubah mungkal pengawa nyadi Pengarang Surat Pembrita. Dalam taun 1952 iya betukar ke Mijum Sarawak nyadi Penulung  Baruh Kuratur. Ari ujung taun 1953 ngagai 1954 iya belajar di Kolej Universiti, Auckland di New Zealand. Iya mega belajarka pengawa mijum di Wellington, Christchurich, Dunedin, Wanganul enggau Napier. Dalam taun 1956 iya terubah nyadi Setiausaha Jeneral Serakup Bansa Dayak Sarawak lalu dalam taun 1957 iya ditikika pangkat megai pengawa Penulung Pemansik Mijum Sarawak. Dalam taun 1963 iya enggau baum ka adat orang asal dalam Asia Timur Tenggara di Universiti Singapura, enggau belajarka pengawa mijum ke New Delhi, Srinagar, Agra, Sanch, Ghopal enggau Bombay di menua India.

Dalam taun 1964 iya bulih midul ka dipebasa AhIi Bintang Sarawak kategal pemagas iya mansik enggau pengelandik iya nulis mayuh jerita dalam Jurnal  Mijum Sarawak, Gazette  Sarawak enggau dalam tiga iti bup ti dikeluarka Biro Kesusasteraan Borneo.

Dalam taun 1965 iya ditikika pangkat nyadi Penulung Kuratur Mijum Sarawak. Nambahka nya iya mega jadi kaban dalam Majlis Seni Sarawak, Lembaga Peperiksaan Perintah Sarawak enggau Serakup Orientalist Malaysia. Iya mega enggau bejuraika jerita tuai Asia Timur Tenggara di Universiti Malaya  ujung taun 1965. Nya alai laban iya rajin bendar nulis sereta mansik cherita tuai ka mai penguntung ngagai bansa kita, nyengkaum bup tu ke empat iti bup udah ditulis iya.

Jaku Pengarang

Nyadi juluk ati aku ngarang ripih pengawa bansa Iban ari iya diseraka indai ngagai ari iya dipendam nya kena aku madahka ripih pendiau kitai kenyau ari pengada dataika parai. Mayuh sedak utai enda kena putik dalam bup tu, baka pengawa lelaki enggau indu mansai, nubai, ngasu, beburu, nyarin, madal enggau besumpitka jelu enggau burung ka dalam kampung. Kebuah alai aku enda nyilikka semua pengawa nya, laban nya pengawa redak lalu tau dikereja kitai sabarang maya.

An pemayuh utai ti kena sebut aku dalamtu, lebih agi baka niat ati lelaki enggau indu rambau kalia dia kitai merati ka utai ka diniatka sida iya rambau menua kitai tu agi jerung agi kampung. Enti sida ngayau lalu bedengah laban Iebuh nya apin bisi bintang diberi ka tanda berani, sida enggai enda mai pala mensia pulai ke rumah ngambika tanda sida udah munuh munsuh. Maya pegi lebuh sida bisi jereki, sida enggai pulai ngapa ka rumah, enti wang ka ulih sida nya enda dibelika tajau, bedil, satawak, babendai, engkerumung, gung enggau raban baku labu temaga ngambi ka bisi nyadi pesaka bilik sida. Ar sida meli utai baka tu an nya mega sida tulih ka tanda ti enda tau burok kena ngelai pemegi diri lalu bisi reti.

Tang kemaya ari tu semua pekara ka diulihka sida maya nya kalia nyau enda diniatka dunya agi, tu nguhungka semua reta nya nyau nyadi ka pesaka bilik bansa Iban aja. Utai diguna dunya kemaya ari tu nya ngiga pemandai ulih ari belajar di sekula awakka tau landik gawa ngidupka diri baka bumai betaun, bekebun enggau betupi, bedagang enggau ngembuan penemu ka dalam awakka tau enggau orang merintah menua kitai empu.

Nyadi jalai kitai ngulihka utai baru ka disebut aku di atas nya mega begunaka pengeih ati, pengeras, pengarajin, enggau pengeliat enda tau enda dikembuan ati kitai, enti kitai deka bulih semua utai nya enggau mujur, nitihka pemujur sida kelia ngulihka utai ti besai ba ati sida rambau nya. Ka pengujung kenang aku ditu aku enggai enda meri besai terima kasih ngagai pangan aku tu ti udah enggau aku berandau lalu betungkapka jalai pendiau bansa Iban, baka Mr. Bidui anak Kalanang ari Matop, Paku, Mr. Juing Insoll ari Padih, Layar, Mr. Kawi anak Penghulu Chaung ari Sabelak, Roban, Penghulu Ugat anak Muli ari Tanjung, Paku enggau Mr. Tom Harisson, D.S.O., O.B.E., Kurator, Museum Sarawak. Pia mega aku enda tau enda meri kenang ti naka iya ngagai Mr. Bugak anak Duat ti udah meri aku sakeda jaku berambai ti dikeluarka dalam bup tu.

BENEDICT SANDIN ATTAT

Kuching.

Isi bup

Batang Cherita

  1. Ngandung Enggau Nyera
  2. Bepenti
  3. Beranak
  4. Bekindu
  5. Nengkadah ari Enggau Ngetup Garam
  6. Ngaga Nama Anak
  7. Men Anak Mandi
  8. Diwa
  9. Minching Labu
  10. Ngangkat Ka Diri Bujang Enggau Dara Biak
  11. Belabuh Belajar Gawa
  12. Berengkah Belajar Nganyam
  13. Ngangkat Ka Diri Bujang Enggau Dara Bendar
  14. Indu Berengkah Ngikat Enggau Ngebat Lelaki Berengkah Gawa, Pegi Enggau Ngayau
  15. Basa Rama
  16. Basa Pendiau Bujang Enggau Dana
  17. Penyiru Anak Lelaki
  18. Penyiru Anak Indu
  19. Bebini Belaki
  20. Basa Enggau Mentua Enggau Ipar
  21. Basa Makai
  22. Basa Mansa Mua Orang
  23. Basa Enggau Temuai

One response

  1. selamat betemu,
    aku senang amai enti ulih bup Tusun Pendiau Iban Terima kasih

Leave a comment